Dom niezależny energetycznie – wszystko, co musisz wiedzieć

Ekologiczne ogrzewanie domu to coraz bardziej modny temat. Wysokie ceny energii, drogie tradycyjne materiały budowlane, wysoka świadomość dotycząca ochrony środowiska... Co można zrobić, by uniezależnić się od zewnętrznych źródeł energii?

Jeśli chodzi o dom niezależny energetycznie, to istnieją trzy drogi:

• energooszczędna konstrukcja i odpowiednia izolacja domu
• niskie zużycie energii w domu
• odpowiednie metody ogrzewania i generowania prądu.

Połączenie tych trzech może przynieść naprawdę spektakularne efekty, a większość osób koncentruje się tylko na jednym z powyższych aspektów. Tu omówimy dokładniej wszystkie czynniki.

Budownictwo energooszczędne, dom ekologiczny a dom pasywny

Dookoła ekologicznego budownictwa jest sporo mitów. Z jednej strony kojarzy się z gliniano-słomianymi chatkami, z drugiej z najnowocześniejszą technologią. Prawda leży gdzieś pośrodku, bo dziś zwiększają się możliwości, jeśli chodzi o budownictwo energooszczędne. Domy pasywne to takie, które wykorzystują naturalne możliwości kumulacji cieplnej i izolacji. Przykładem mogą być domy kopułowe. Odpowiednio ustawione względem słońca (np. na nieocienionym wzgórzu) mogą zapewniać w domu ciepło od rana do zmroku dzięki wpadającym przez ściany i sufit promieniom słonecznym.

• Przyjmuje się, że co do zasady dom pasywny nie powinien zużywać więcej, niż 15 kWh/mkw/rok.
• Tymczasem dom energooszczędny może zużywać 40 kWh/mkw/rok. To już bardziej standardowe budownictwo, w którym nie wykorzystuje się np. słońca czy ciepłego powietrza z wentylacji do ogrzewania domu. Efekt energooszczędności powstaje poprzez wykorzystanie materiałów energooszczędnych o dobrych parametrach izolacyjnych, np. właściwych okien, najlepszego styropianu czy odpowiednio skonstruowanej podłogi.
• Stale zaostrzają się normy energetyczne dla wszystkich typów budynków. Od 2021 roku dla nowych lub modernizowanych domów zużycie energetyczne nie może być wyższe niż 70 kWh/mkw/rok.

Zwykłemu domowi można nadać cech budownictwa ekologicznego, poprzez usunięcie mostków termicznych i ocieplenie elewacji czy fundamentów. Warto w tym miejscu dodać, że co kilka lat przesuwa się granica tego, co uznajemy za dom energooszczędny czy pasywny – wraz ze zmieniającymi się możliwościami, jeśli chodzi o izolację domu i wykorzystanie energii słońca czy wiatru.

Jak zmniejszyć zapotrzebowanie energetyczne domu?

Z każdym rokiem pojawiają się nowe możliwości, jeśli chodzi o zmniejszanie zapotrzebowania energetycznego domu. Wymieńmy tylko kilka z nich:

• wymiana wszystkich sprzętów elektrycznych w domu na te klasy A;
• wymiana żarówek na energooszczędne;
• montaż żarówek solarnych wokół domu;
• system akumulacji ciepła podłogowego lub ogrzewanie podłogowe elektryczne;
• odzyskiwanie ciepła z systemu wentylacji.

Ekologiczne ogrzewanie domu z kilku źródeł

Na razie najbardziej stabilne jest połączenie kilku różnych źródeł ogrzewania. To może być piec elektryczny i kominek, fotowoltaika i ogrzewanie domu prądem z sieci lub ogrzewanie podłogowe elektryczne połączone z kominkiem, możliwości jest wiele. Dzięki temu mieszkańcy uzyskują niezależność energetyczną w wypadku problemów z jednym ze źródeł energii. Ostatnio często pojawiają się trudności w dostawach różnych typów energii. Właściciele domów czasem nie wiedzą już, w co wierzyć. Drewno, węgiel, gaz i ropa są dziś na cenzurowanym, ale sytuacja może się zmienić. A przecież inwestycje w piec czy instalację zawsze są kosztowne i zazwyczaj planuje się je na kilka lat do przodu. Wszystko to sprawia, że warto mieć dodatkowe, niezależne źródło prądu z odnawialnych źródeł energii.

Ogrzewanie podłogowe elektryczne

Jednym z elementów systemu ekologicznego ogrzewania domu może być fv fotowoltaika w połączeniu z ogrzewaniem podłogowym elektrycznym. Jeśli do tego dołączymy rozsądny harmonogram pobierania energii z sieci w czasie, gdy jest najtańsza, otrzymamy całkiem ciekawą alternatywę dla zwykłych kaloryferów i pieców. Nowoczesne systemy takich marek jak SAMURIO pozwalają na wyznaczenie stref cieplnych w domu osobno dla każdego pomieszczenia, a dodatkowo na wyznaczenia godzin czy dni, w których działa ogrzewanie. Dla przykładu w nocy można włączyć ogrzewanie podłogowe elektryczne tylko w sypialni.

Ogrzewanie elektryczne... sufitu

Ciekawostką może być ogrzewanie sufitowe i ścienne, do zamontowania w dużych pomieszczeniach lub tam, gdzie jest np. antresola bądź jeśli jesteś jedną z tych osób, które zwyczajnie ciepłej podłogi nie lubią. Taki system można dodać do projektu domu w każdej chwili, bo w przeciwieństwie do wodnego, ogrzewanie podłogowe elektryczne nie wymaga montażu w głębokich warstwach posadzki. Może być zamontowane zarówno na parterze, jak i na piętrze budynku tuż przed rozłożeniem posadzki.

Jeśli w domu zamontowana byłaby fv fotowoltaika oraz ogrzewanie podłogowe elektryczne to budynek byłby już w dużej mierze energooszczędny bez utraty komfortu mieszkańców.  To też świetne uzupełnienie budynków pasywnych, bo przy niskim zapotrzebowaniu cieplnym obiektu rachunki za ogrzewanie podłogowe elektryczne byłyby utrzymane na niesamowicie niskim poziomie. Warto eksperymentować z tego typu pomysłami jeszcze na etapie projektowania domu. Może się okazać, że pozornie droższe rozwiązania okażą się tańsze od tradycyjnych, gdy spojrzymy na nie całościowo biorąc pod uwagę koszty instalacji, eksploatacji, serwisów i ewentualnych napraw.

Fotowoltaika, ogrzewanie domu i co jeszcze?

Jak widać, samo ogrzewanie ekologiczne domu jednorodzinnego to nie wszystko, co warto zrobić, aby poprawić parametry swojego budynku. Możliwości jest znacznie więcej. Obecnie da się już zamówić raport energetyczny dla domu, z którego właściciel dowie się, co można poprawić. Za pomocą kamery termowizyjnej istnieje też możliwość sprawdzenia samodzielnie, gdzie w domu występują mostki cieplne, czyli miejsca, przez które ucieka energia. Istnieją fundusze regionalne i unijne, które pozwalają pokryć zarówno koszty poszczególnych systemów, jak i kompleksowej modernizacji domu. Wszystko to są cegiełki, które składają się na mniejsze rachunki za prąd.